XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa
Testuingurua
Adibide gisa, hona hemen marea gorriak, muskuilu kontsumitzen eta lantzen dituztenen artean asaldapena sortarazi zuena.
Delako mareak, alga mikroskopiko bati esker (Dinoflagelado) sortzen dira, normalean
Organismo hauek bere baitan daukaten toxina, animalia filtratzailengan pilatzen da, eta geroago ematen den irensketak, goragalea, paralisisa eta baita heriotzea ere probokatzen du.
Gaisotasun hau, sarkotoxismo izenaz ezagutzen da.
Agian, gizakiak moluskuak elikadur bide bat zitekeela deskubritu zuenean, berauen maskorrak, apaingarri, zernahitarako baliagarri edota janzkera gisa erabiltzeko gai izan zitezkeela ohartu zen.
Historiaurreko meatokietan, maskorrekin zerikusia duten puska ugari ageri dira: Orratzak, eraztunak, belarritakoa, karraskailuak, etabar, orokorrean,
Baina janzkerari dagokionez, moluskuek izan duten protagonismoa hiru murizidorengandik ateratzen den Tiro-ko purpurari zor diote:
Aipatutako animalia hauek badute
Tiro-ko biztanleek, eta erromatarrek gero, masa biguna mastrakatuz ehotzen zituzten moluskuak, gelditzen zen isurgaiari ura eta berakibelarra eransten zioten, kontzentratu arte lurrintzen utziaz, gero tinte gisa erabiltzeko.
Produktu honen gramo bat t`erdi lortzeko 12.000 molusku ehotu behar zen eta metodoaren garestitasuna bera zen, zeta purpura senatore eta enperadoreak hasieran eta gero eliz-jerarkiaren kardinalek soilik erabil zezatenaren arrazoia.
Badirudi murizido hauen erabilera XVIIIgarren mendean oraindik zutik zirauela.
Ejipton sortu zen janzkera mota bat,